Update 4 oktober: door een voorlopig akkoord zijn de stakingen opgeschort, lees hier meer.

Sinds dinsdag 1 oktober leggen arbeiders in 36 havens aan de Amerikaanse oostkust hun werk neer. Met maar liefst 45.000 deelnemers is het de grootste staking sinds 1977. De gevolgen zijn wereldwijd merkbaar en kunnen behoorlijk groot worden. Een staking van één dag kost bijvoorbeeld al 3 tot 5 dagen om van te herstellen.

Hogere containerprijzen

Het belangrijkste gevolg van de stakingen is alleen indirect merkbaar. Een heel groot deel van de mondiale containerstromen verloopt via de Amerikaanse oostkust. Nu de havens daar wegvallen, ontstaat er langzaamaan een grote verstopping. Als de staking een maand duurt, liggen er ongeveer 3 miljoen containers te wachten op afhandeling. Er dreigt een groot tekort als lege containers niet op tijd terugkomen.

Dat is met name voor de handel met China een probleem. Het oplopende containertekort zorgt voor hogere transportkosten waardoor de import vanuit Azië verstoord raakt. Dat is ook in Nederland merkbaar. De prijzen voor containers waren al een tijdje aan het dalen, maar die trend zou binnenkort weer kunnen keren.

Handel valt stil

Direct gevolg van de stakingen is dat containerschepen voorlopig niet worden gelost. Wekelijks vertrekken 21 schepen vanuit Noordwest-Europa naar de VS. Nederland exporteert deze maand naar verwachting voor 5 miljard euro aan goederen naar Amerika, waarvan het merendeel via zee gaat. Andersom komen er ook geen goederen deze kant op. Dat gaat wel om relatief kleine volumes, en dan met name producten voor de industrie. We hoeven dus niet bang te zijn voor grote tekorten.

Vertraging in logistiek

Doordat veel containers nu blijven hangen aan de Amerikaanse oostkust zullen er vertragingen optreden in de Nederlandse logistieke keten. Dat kan leiden tot minder vraag naar vervoersdiensten en tot extra kosten voor handelsbedrijven. Opslagkosten en wachttijden nemen toe, terwijl de planning verstoord raakt. Een direct oplossing is er niet, want omvaren via de westkust kost zo’n drie weken en is daardoor geen aantrekkelijk alternatief.

Hoe nu verder?

Het is nu nog onduidelijk hoelang de staking zal duren. President Biden kan de staking beëindigen via de Taft-Harley Act, maar in verkiezingstijd zal hij zich willen profileren als een vriend van de vakbonden. Dat scenario is dus niet erg waarschijnlijk. Voorlopig zit er niet veel anders op dan afwachten. Uiteindelijk zal één van de twee partijen toegeven en zullen de havens weer operationeel worden. Tot die tijd is het belangrijk om rekening te houden met hogere containerprijzen, verstoorde planningen en een stilgevallen handel met de VS.