Dinsdag 5 november belooft een belangrijke dag in de wereldpolitiek te worden. Dan vinden de Amerikaanse verkiezingen plaats, die zelden spannender waren dan nu. Kandidaten Harris en Trump ontlopen elkaar zo weinig dat de uitslag mogelijk een paar dagen op zich laat wachten. Zodra die uitslag er is, wordt duidelijk welke politieke koers de VS gaat varen. Voor de internationale handel staat er veel op het spel, want het verschil tussen het voorgenomen beleid van Trump en Harris is enorm. In dit artikel zetten wij beide scenario’s - met hun gevolgen - uiteen.

Winst Trump

Donald Trump is groot voorstander van hogere importtarieven. Tijdens zijn eerste ambtstermijn (2016-2020) voerde Trump een protectionistisch beleid dat een moeizame handelsrelatie met Europa en China tot gevolg had. Nu is een van de speerpunten van Trump’s campagne een hoger algemeen invoertarief van 10% op buitenlandse goederen. Een dergelijk beleid zou de wereldhandel flink schaden en zou bovendien leiden tot tegenreacties van andere landen. De inflatie in de VS neemt daardoor sterk toe, maar ook in Nederland merken we daar de gevolgen van.

Als Trump een algemeen invoertarief van 10% introduceert, kost dat de Nederlandse economie 10 miljard euro aan misgelopen financiële welvaart. Dat is omgerekend 500 euro per Nederlander per jaar. Nu is het wel de vraag of Trump daadwerkelijk zo’n hoog tarief zal invoeren, want hij bezigt vaak ferme taal om zichzelf een sterke onderhandelingspositie te verschaffen. Toch zullen de gevolgen ook bij lagere importtarieven merkbaar zijn.

De inflatie zal toenemen doordat de EU importtarieven invoert als reactie op de Amerikaanse maatregelen. De lonen zullen niet direct meestijgen met de inflatie waardoor de koopkracht van huishoudens afneemt. Nederlandse bedrijven zullen minder investeren door de grotere handelsbeperkingen en tegelijkertijd neemt hun handelsvolume af. Op de lange termijn zorgt dat voor een afname in het exportvolume ter waarde van 12 tot 24 miljard euro.

Winst Harris

Kamala Harris staat voor een gematigder economisch beleid. Zij ziet weinig in het verder verhogen van importtarieven. Toch zal ze het protectionistische beleid van de afgelopen jaren niet terugdraaien. Als vicepresident onder Joe Biden was Harris onderdeel van een regering die de Amerikaanse industrie stevig in bescherming nam via de Inflation Reduction Act. Bovendien is er in de VS een breed draagvlak voor agressief economisch beleid tegenover China.

Het is zelfs goed mogelijk dat Harris in de loop van 2025 een aantal importtarieven invoert om de Amerikaanse klimaatdoelstellingen te halen. Ook dan zal de EU reageren met tegenmaatregelen, maar omdat het hier draait om een beperkt aantal heffingen zal de impact klein blijven. Ten opzichte van een verkiezingswinst door Trump zijn de economische gevolgen van het Harris-scenario vele malen kleiner.

Conclusie

Importtarieven kennen meer na- dan voordelen. Ze leiden tot een hogere inflatie, een lagere koopkracht en tot minder investeringen en export. Als Donald Trump volgende week als winnaar uit de bus komt, zou dat verstrekkende gevolgen hebben voor de wereldhandel. Ook Nederlandse handelsbedrijven zullen dat merken in de portemonnee. Aan de andere kant profiteert de internationale handel ook niet echt bij een verkiezingswinst van Harris, omdat het Amerikaanse protectionisme waarschijnlijk gewoon blijft. Maar het gematigde beleid van Harris zal de wereldhandel niet substantieel schaden.